Пойтахтимиздаги "Китоб олами" мажмуасида Ёшлар ишлари агентлиги томонидан “WikiStipendiya II” лойиҳасига бағишланган матбуот анжумани бўлиб ўтди.

Бугунги кунда бутунжаҳон интернет тармоғида энг кўп ахборот алмашинадиган тил инглиз тили бўлиб, у асосий маълумот алмашинувининг 55 фоизини эгаллаган. Кейинги ўринларда испан ҳамда рус тиллари туради. Ўзбек тилидаги маълумотларнинг камлиги эса шу тилда сўзлашувчи ижтимоий тармоқ фойдаланувчиларига ўзларига керакли маълумотни топишига тўсқинлик қилади. Ўз навбатида бугунги глобаллашув замонида рақамли эркинлик кўрсаткичларига ҳам салбий таъсир кўрсатади.

Анжуманда интернет тармоқларида ўзбек тилидаги сифатли маълумотлар миқдорини кўпайтиришнинг энг самарали усулларидан бири бу, википедияда ўзбекча мақолалар сонини кўпайтириш эканлиги таъкидланди. Сабаби, википедия кўп тилли, эркин, интернет энциклопедияси ҳисобланиб, у кўнгиллилар жамоаси томонидан очиқ ҳамкорлик асосида юритилади.

Википедия бугунга келиб, энг катта ва энг кўп мурожаат қилинадиган маълумотлар манбасига айланган. Маълумот жойлашнинг афзалликларидан бири ахборотнинг барча тилларга уланишидир. Бу эса ўзаро маълумот алмашинувининг самарали кечишини таъминлайди.  

Бугунги кунгача эришилган натижаларга кўра, “WikiStipendiya” марафонига старт берилганидан кейин википедияда ўзбек тилидаги мақолалар сони 239 мингдан ошди. Таҳрирлар сони эса 3 миллион 724 минг 554 тани ташкил этмоқда. Марафон якунигача ўзбекча википедия 365 тилли рейтингда 62-ўриндан 44-ўринга кўтарилди. Марказий Осиёда мақолалар сони бўйича биринчиликка эришилди.

Заковат интеллектуал клуби билан ҳамкорликда “WikiQuiz” ўйинлари ҳам ташкил этилиб, ёшлар орасида википедияни кенг тарғиб қилиш йўлга қўйилди.  

Шунингдек, Тошкент давлат шарқшунослик университетида “WikiTaʼlim” лойиҳаси иш бошлади. Бунда университет учун администраторлар бириктирилиб, талабаларнинг википедияга киритаётган мақолалари баҳоланди. Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университетида эса талабалар ўртасида 50 млн. сўмлик танлов эълон қилинди.  

“WikiStipendiya II” марафонининг биринчи мавсуми 2022 йилнинг 20 декабрида якунланди. Марафон ғолибларини тақдирлашда жами 28 нафар марафон қатнашчисига пул мукофоти ҳамда эсдалик совғалари топширилди. Хусусан, биринчи ўрин ғолиби 50 миллион сўм, иккинчи ўрин эгаси 40 миллион сўм, 3 ўриндаги қатнашчи 30 миллион сўм пул мукофоти соҳиби бўлди. Бундан ташқари, ўн нафар иштирокчи 10 миллион сўмдан, 5 нафари 20 миллион сўмдан қўшимча пул мукофотлари билан рағбатлантирилди.  

– “WikiStipendiya” нинг янги мавсумида бир неча лойиҳалар амалга оширилади, – деди Ёшлар ишлари агентлиги директорининг Давлат тили масалалари бўйича маслаҳатчиси Меҳриноз Аббосова. – Жумладан, ўзбекча википедиядаги мақолалар чет тилларига таржима қилинади. Бунда мақолалар камида инглиз, рус, испан, немис ва француз тилларига таржима қилиниши режалаштирилган. Шу билан бирга, ушбу мақолалар тегишли тиллардаги википедияларнинг администраторлари томонидан тасдиқланиши ҳам кўзда тутилмоқда.  

Шунингдек, ўзбекча википедияга республикамиз ҳудудлари ҳақида мақолалар жойлаш ва мавжуд мақолалар сифатини яхшилаш ҳам режага киритилган.

Гулноза Бобоева, ЎзА